Sau nhiều năm bị chỉ trích không có các nguyên tắc đạo đức minh bạch, ngày 13/11/2023, Tòa án tối cao Hoa Kỳ đã ban hành “Bộ Quy tắc ứng xử” dành cho các thẩm phán. Tất cả 09 thẩm phán Tòa án tối cao Hoa Kỳ đều đã ký vào Bộ Quy tắc ứng xử này.
Bộ Quy tắc gồm 05 nhóm quy tắc chủ yếu: (1) Thẩm phán cần giữ gìn sự liêm chính và độc lập của tư pháp (Thẩm phán Tòa án tối cao Hoa Kỳ phải duy trì và tuân thủ các tiêu chuẩn cao trong ứng xử để giữ gìn sự liêm chính và độc lập của cơ quan tư pháp Liên bang); (2) Thẩm phán nên tránh những hành vi “không đúng đắn” và “có vẻ như không đúng đắn” trong tất cả các hoạt động; (3) Thẩm phán nên thực hiện nhiệm vụ của mình một cách công bằng, không thiên vị và tận tụy; (4) Thẩm phán có thể tham gia vào các hoạt động ngoài tư pháp nhưng phải phù hợp với nghĩa vụ của Thẩm phán (Thẩm phán có thể tham gia vào các hoạt động ngoài tư pháp, bao gồm các hoạt động liên quan đến pháp luật và các hoạt động dân sự, từ thiện, giáo dục, tôn giáo, xã hội, tài chính và các hoạt động của Chính phủ; đồng thời, có thể nói, viết, thuyết trình và giảng dạy về cả các chủ đề liên quan đến pháp luật và không liên quan đến pháp luật. Tuy nhiên, Thẩm phán không được tham gia vào các hoạt động ngoài tư pháp mà những hoạt động này làm mất uy tín của cơ quan Tòa án, cản trở việc thực hiện nhiệm vụ chính thức của Thẩm phán, phản ánh tiêu cực về tính khách quan của Thẩm phán, dẫn đến việc thường xuyên không đáp ứng tiêu chuẩn hoặc vi phạm các giới hạn được nêu trong Bộ Quy tắc ứng xử này); (5) Thẩm phán nên hạn chế tham gia hoạt động chính trị.
|
Các thẩm phán Tòa án tối cao Hoa Kỳ tại Thủ đô Washington DC, ngày 07/10/2022. Ảnh: Olivier Douliery/Getty Images, FILE |
Bộ Quy tắc ứng xử được ban hành nhằm mục đích xóa tan “sự hiểu lầm” rằng, các thẩm phán Tòa án tối cao từ lâu đã hoạt động “không bị hạn chế” bởi bất kỳ quy tắc nào. Chánh án Tòa án tối cao John Roberts đã yêu cầu các nhân viên của Tòa án rà soát các cơ chế giám sát nội bộ để bảo đảm tuân thủ Bộ Quy tắc ứng xử này. Việc tuân thủ công khai tài chính của các thẩm phán sẽ tiếp tục được giám sát bởi Văn phòng Tư vấn Pháp lý của Tòa án và Văn phòng Hành chính của Ủy ban Công khai Tài chính của Tòa án Hoa Kỳ.
Việc ban hành Bộ Quy tắc ứng xử dành cho các thẩm phán thực chất là việc trình bày một cách ngắn gọn và tập hợp chung lại các quy tắc và nguyên tắc đạo đức hướng dẫn hành vi của các thẩm phán. Phần lớn các quy tắc và nguyên tắc này không phải là mới, từ lâu, Tòa án đã có các quy tắc đạo đức tương ứng với thông luật, bao gồm các quy định theo luật thành văn, bộ quy tắc áp dụng cho các thành viên khác của cơ quan tư pháp Liên bang, các ý kiến tư vấn về đạo đức do Ủy ban Hội nghị Tư pháp về Quy tắc ứng xử đưa ra.
Nguyễn Văn Dũng--ĐBND