Tham dự có các Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm - Phó Trưởng Đoàn thường trực Đoàn giám sát; Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh - Phó Trưởng Đoàn giám sát; Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh - Phó Trưởng Đoàn giám sát và các thành viên Đoàn giám sát.

Về phía Chính phủ có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh; đại diện các Bộ, ngành liên quan…

Tại cuộc làm việc, các đại biểu đã nghe Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Nguyễn Lâm Thành trình bày dự thảo Báo cáo kết quả giám sát. Theo đó, chuyên đề giám sát nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội. Việc Quốc hội tổ chức giám sát ngay khi các Chương trình mục tiêu quốc gia đang trong quá trình triển khai thực hiện đã góp phần làm chuyển biến nhận thức, trách nhiệm của Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương. Do đó, nhiều nội dung khó khăn, vướng mắc đã được tháo gỡ, từng bước hoàn thiện cơ chế, chính sách để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Chương trình. 

Qua giám sát cho thấy, các Chương trình mục tiêu quốc gia bước đầu đạt được một số kết quả tích cực, bám sát mục tiêu, yêu cầu, nội dung, phạm vi, nguyên tắc được nêu tại Nghị quyết của Quốc hội. Tính đến ngày 30.6.2023, cả nước có 73,65% xã đạt chuẩn nông thôn mới, tỷ lệ hộ nghèo cả nước năm 2022 giảm 1,17%, vùng dân tộc thiểu số và miền núi giảm 3,4% đạt và vượt mục tiêu Nghị quyết của Quốc hội giao; tín dụng chính sách xã hội có vai trò quan trọng hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo và phát triển kinh tế - xã hội ở địa bàn các xã khó khăn và đặc biệt khó khăn.

Tuy nhiên, dự thảo Báo cáo kết quả giám sát cũng chỉ rõ, việc ban hành văn bản hướng dẫn thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các bộ, ngành liên quan còn chậm. Công tác phối hợp giữa các bộ, ngành trung ương và địa phương còn hạn chế, chưa thực sự phát huy chức năng, nhiệm vụ và hiệu quả hoạt động của cơ chế 1 Ban chỉ đạo chung 3 Chương trình mục tiêu quốc gia. Việc thành lập tổ chức, bộ máy giúp việc chưa có sự thống nhất giữa Trung ương và địa phương dẫn đến thiếu thống nhất trong chỉ đạo, điều hành. Còn có sự trùng lặp về đối tượng, phạm vi, địa bàn, nội dung thực hiện ở cả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia. Việc lập kế hoạch xác định nhu cầu của các địa phương, ở một số nơi còn chưa sát thực tế làm cho công tác thực hiện phân bổ vốn không hợp lý, dẫn đến tình trạng vừa thừa, vừa thiếu, trong khi mỗi chương trình lại có cơ chế quản lý khác nhau nên không thực hiện lồng ghép được...

Các thành viên Chính phủ cơ bản thống nhất với dự thảo Báo cáo kết quả giám sát và khẳng định tính đúng đắn, kịp thời của chuyên đề giám sát từ đó tạo ra chuyển biến cả trong nhận thức và hành động của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương trong triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang khẳng định, những hạn chế, vướng mắc nêu ra trong dự thảo Báo cáo giúp Chính phủ, các bộ, ngành soi lại mình, nhìn nhận rõ khuyết điểm và tiếp tục khắc phục trong thực tế triển khai thực hiện. 

Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, 1 năm qua, ngay trong quá trình giám sát, việc thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia đã có những chuyển biến rất tích cực. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Đoàn giám sát của Quốc hội tiếp tục cập nhật, bổ sung số liệu đến tháng 9.2023. Trên cơ sở cuộc làm việc, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các Bộ, ngành quyết liệt tổ chức thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia. Các Bộ, ngành tiếp tục tháo gỡ, hướng dẫn, giải thích cho các địa phương trong triển khai thực hiện.