Hãng thông tấn Reuters (Anh) đưa tin, ông Trump đã ký lệnh chỉ đạo Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick khởi động cuộc điều tra an ninh quốc gia theo Điều 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962. Đây chính là đạo luật mà ông từng sử dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên để áp thuế toàn cầu 25% đối với thép và nhôm, và phát động đánh giá khả năng áp thuế với đồng vào hồi tháng 2 vừa qua.

Theo lệnh của nhà lãnh đạo Mỹ, cần nghiên cứu động lực thị trường cho tất cả các khoáng sản quan trọng, bao gồm coban, niken và 17 nguyên tố đất hiếm, để áp dụng thuế quan tiềm năng. Bên cạnh đó còn có thêm urani và bất kỳ nguyên tố nào khác mà các quan chức liên bang cho là cần thiết.

Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Tình trạng Mỹ phụ thuộc vào hàng nhập khẩu và tính dễ bị tổn thương của chuỗi cung ứng làm tăng nguy cơ đối với an ninh quốc gia, khả năng sẵn sàng phòng thủ, ổn định giá cả, cũng như sự thịnh vượng và khả năng phục hồi kinh tế”.

Mỹ hiện đang khai thác và xử lý một lượng nhỏ lithi. Mỹ cũng chỉ có một mỏ niken nhưng không có nhà máy luyện niken và không có mỏ hoặc nhà máy xử lý coban. Mặc dù có nhiều mỏ đồng nhưng Mỹ chỉ vận hành 2 nhà máy luyện đồng và phụ thuộc vào các quốc gia khác để xử lý kim loại quan trọng này.

Vào đầu tháng này, Trung Quốc đã ban hành lệnh hạn chế xuất khẩu đất hiếm để đáp trả chính sách thuế quan mới của Tổng thống Trump. Đất hiếm là nhóm gồm 17 nguyên tố được sử dụng trong các ngành công nghiệp quốc phòng, xe điện, năng lượng và điện tử... Mỹ chỉ sở hữu đúng một mỏ đất hiếm và hầu hết nguồn cung đã qua chế biến đều nhập khẩu từ Trung Quốc.

Theo tờ Wall Street Journal, Trung Quốc gần như nắm độc quyền ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu, giữ vai trò hàng đầu trong khai thác, tinh chế và sản xuất nam châm đất hiếm – thành phần then chốt trong nhiều công nghệ dân sự và quân sự, bao gồm cả xe điện.

Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (Hong Kong, Trung Quốc) cho biết, Trung Quốc hiện nắm khoảng 90% sản lượng đất hiếm tinh chế của toàn cầu. Trong những năm gần đây, các nước châu Âu và Mỹ cũng đang cố gắng giảm bớt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc. Tuy nhiên, các quốc gia này vẫn chưa làm chủ được quy trình tinh chế những loại khoáng sản chiến lược do tính phức tạp về kỹ thuật.

Chính quyền của Tổng thống Trump xác nhận tổng mức thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc là 145%, bao gồm mức thuế bổ sung 125% được công bố ngày 9/4 cộng với mức thuế 20% đã áp trước đó. Mức thuế quan này có hiệu lực từ ngày 9/4. Ngày 11/4, Trung Quốc thông báo sẽ áp dụng thuế bổ sung đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ lên mức 125%.